Ομιλία στη 12η συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου του ΠΑΣΟΚ

Στην πιο κρίσιμη οικονομική και κοινωνική συγκυρία για τη χώρα το ΠΑΣΟΚ καλείται να λάβει τις πιο σημαντικές αποφάσεις στην ιστορία του.

Αποφάσεις που αφορούν το πολιτικό και ιδεολογικό του στίγμα .

Για να μπορέσουμε να ξεπεράσουμε την εσωτερική μας κρίση και να δώσουμε ουσιαστικά τη μάχη για να υπερβούμε την εθνική κρίση θα εστιάσω σε έξι σημεία.

Πρώτον, είναι η ώρα της δίκαιης κριτικής και της γενναίας αυτοκριτικής. Της ανάληψης και όχι μόνο της απόδοσης ευθυνών.

Βεβαίως οι ευθύνες ποικίλουν και ιεραρχούνται από τον επικεφαλής ως τα μέλη του κινήματος. Ευθύνες όμως υπάρχουν. Και τα κορυφαία στελέχη οφείλουν να τις αναλάβουν σε μια κορυφαία πράξη συλλογικής συνείδησης και προσωπικής αξιοπρέπειας.

Ευθύνες έχουν όσοι συμφωνούσαν για να μη δυσαρεστήσουν και τώρα ανακαλύπτουν την αλήθεια, ευθύνες έχουν όσοι προσωποποιούσαν τις κεντρικές πολιτικές αποφάσεις και τις μετέτρεπαν σε δημοψηφίσματα στήριξης ή αποδοκιμασίας προσώπων, ευθύνες έχουν όσοι δε σεβάστηκαν και δεν άκουσαν απόψεις, επιφυλάξεις, εναλλακτικές προτάσεις.

Δεύτερον, το ΠΑΣΟΚ πρέπει να αποδείξει στην πράξη και όχι μόνο διακηρυκτικά, ότι είναι η πολιτική παράταξη και η πολιτική πρόταση που έχει ανάγκη ο τόπος για να αλλάξει και να βγει προοπτικά από τη βαθιά κρίση.

Απαιτείται καθαρό πολιτικό στίγμα, ξεκάθαρος πολιτικός λόγος, διακριτή πολιτική δράση. Δράση που θα διασφαλίζει τις αναγκαίες αλλαγές και μεταρρυθμίσεις με τον πιο δίκαιο τρόπο, αντιληπτό από τους πολίτες με μετρήσιμα αποτελέσματα.

Δεν μπορούμε πλέον να είμαστε πολυσυλλεκτικοί με την παραδοσιακή έννοια του όρου. Πρέπει να εκφράσουμε αυθεντικά το τμήμα της ελληνικής κοινωνίας που θέλει ουσιαστικές αλλαγές στο οικονομικό και πολιτικό μοντέλο της χώρας. Το επιχειρήσαμε και το εγκαταλείψαμε. Δεν πείσαμε ότι θέλουμε όχι ότι δεν μπορούμε. Γι αυτό και οι πολίτες είναι αυστηροί μαζί μας.

Πολυσυλλεκτικότητα σημαίνει σύνθεση απόψεων κάτω από κεντρικές και απαράβατες πολιτικές κατευθύνσεις που ικανοποιούν έναν κεντρικό σκοπό. Δε σημαίνει επιλογές που προσπαθούν να ικανοποιήσουν τους πάντες, δε σημαίνει πρόθεση υλοποίησης που εγκαταλείπεται υπό το φόβο των επιμέρους διαφωνιών και του πολιτικού κόστους.

Το ΠΑΣΟΚ πρέπει να σταματήσει να λειτουργεί με το άγχος της πολυσυλλεκτικότητας και να τολμήσει, να δυσαρεστήσει, να διαπαιδαγωγήσει, να αλλάξει τα κακώς κείμενα.

Τρίτον, το ΠΑΣΟΚ οφείλει να διασφαλίσει τη συλλογική λειτουργία.

Το ΠΑΣΟΚ δε λειτούργησε συλλογικά τα τελευταία χρόνια, λειτούργησε προσωποκεντρικά, ηγεμονικά, υπό την επιρροή γνωστών και άγνωστων κύκλων, όχι πάντα θεσμικών.

Δεν έγιναν ουσιαστικές διαδικασίες, δεν έγιναν καν ψηφοφορίες εκτός από τις εκλογές οργάνων, αλλά μόνο μια προκλητή ομοφωνία που στην ουσία δεν υπήρχε .

Οποιαδήποτε διάσταση διευθετείτο με εσωτερική συμφωνία κορυφής και όχι με ουσιαστική συζήτηση και συναπόφαση. Αυτό πρέπει να σταματήσει γιατί οδηγεί στον εκφυλισμό των οργάνων και του κινήματος. Και αυτό αφορά όλα τα στελέχη του Εθνικού Συμβουλίου και της Κοινοβουλευτικής ομάδας.

Τέταρτον, η δημοκρατική παράταξη οφείλει να δικαιώσει το χαρακτηρισμό της. Να είναι δημοκρατική. Όχι αρχηγική, όχι συγκεντρωτική στη λειτουργία της.

Τα συλλογικά όργανα δεν πρέπει να λειτουργούν μόνο ως βαλβίδες εκτόνωσης τόσο σε κοινοβουλευτικό όσο και κομματικό επίπεδο. Η διαφορετική άποψη δεν πρέπει να απομονώνεται ή να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη μόνο όταν εκφράζει ομαδοποιημένη στάση.

Επιτέλους να σταματήσει η αναπαραγωγή διαχωριστικών γραμμών που εξυπηρετεί μικροπολιτικούς και μόνο σκοπούς σε μια παράταξη που συρρικνώνεται γεωμετρικά. Υποστηρίζουμε και θέλουμε να πείσουμε για την αξιοκρατία στην κοινωνία όταν δε μπορούμε να αποδεχτούμε στην πράξη την αξιοκρατία στη λειτουργία μας.

Όλα αυτά που τώρα τα διαπιστώνουμε με ευκολία τα κρύβαμε επιτηδευμένα εδώ και αρκετά χρόνια. Και αυτό δεν έχει σχέση μόνο με τα πρόσωπα αλλά ,κυρίως, με τις αντιλήψεις και τις πρακτικές που κυριαρχούν στο κίνημα εδώ και τουλάχιστον δύο δεκαετίες.

Πέμπτον, το ΠΑΣΟΚ πρέπει να μιλήσει και να λειτουργήσει καθαρά στα στελέχη και τα μέλη του που είναι και η νομιμοποιητική του βάση. Αυτό σημαίνει ότι αντλεί δύναμη από τη συμμετοχή.

Οι διαδικασίες μας πρέπει να είναι διαδικασίες βάσης γιατί τα μέλη του ΠΑΣΟΚ πρέπει να εκφραστούν και να κάνουν τον απολογισμό τους.

Η εκλογή νέας ηγεσίας και όχι ο ατυχής όρος διαδοχή πρέπει να ξεκαθαρίσει το συντομότερο δυνατό. Με συγκεκριμένο, πολύ σύντομο χρονικό ορίζοντα, με συγκεκριμένη ημερομηνία. Με σεβασμό στον εθνικό στόχο, με σεβασμό στην ευθύνη των στελεχών του ΠΑΣΟΚ που συμμετέχουν στην κυβέρνηση.

Έκτον, το κίνημα πρέπει να εκπέμψει κάτι το διαφορετικό στην πολιτική, την αισθητική, τη συμπεριφορά και την παρουσία του. Πολύ φοβάμαι ότι όσο κάποιοι επίμονα προσπαθούν να διευθετούν παρασκηνιακά το παρόν και το μέλλον της παράταξης, για να παραμένουν πρωταγωνιστές η παράταξη θα συρρικνώνεται και θα εκφυλίζεται.

Το ΠΑΣΟΚ δεν πρέπει να μετεξελιχθεί σε ένα συνονθύλευμα παραγόντων που το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι η με κάθε τρόπο διατήρηση και ανακατάληψη της εξουσίας, μια νέα ένωση κέντρου με πολλά χρόνια εξουσίας στην πλάτη της . Πρέπει με σαφήνεια, να αλλάξει πρόσωπο και πρόσωπα.

Πιστεύω ότι πέρα από τα πρόσωπα το ΠΑΣΟΚ οφείλει να περάσει σε μια άλλη εποχή στη λειτουργία και την έκφρασή του. Το ΠΑΣΟΚ δεν μπορεί να είναι πλέον ένα βιωματικό κίνημα που αναφέρεται σε περασμένες δεκαετίες.

Συντρόφισσες, Σύντροφοι

Το ΠΑΣΟΚ δεν πρέπει να μονομαχήσει πάλι με τον εαυτό του. Σε όσους θεωρούν ότι κατέλαβαν ή σε όσους βιάζονται να διατηρήσουν ή να ανακαταλάβουν το κόμμα, με όρους παραδοσιακών συγκρούσεων, οφείλουμε να υπενθυμίζουμε την πολιτική μας απομόνωση, την διαφαινόμενη εκλογική μας συρρίκνωση και την δραματική αλλαγή της πολιτικής συμπεριφοράς της κοινωνίας απέναντί μας.

Πήραμε το κόστος να υλοποιήσουμε πολλές δύσκολες αποφάσεις. Τώρα ήρθε η ώρα να αποδείξουμε ότι πιστεύουμε στην ανάγκη των αλλαγών

Το ΠΑΣΟΚ δεν μπορεί πλέον να εμφανίζεται ως η πολιτική παράταξη που παίρνει αποφάσεις υπό την ασφυκτική καθοδήγηση των δανειστών μας και υπό δραματικές συνθήκες. Οι αναγκαίες αλλαγές πρέπει να εμφανίζονται ως πολιτική μας επιλογή. Αναγκαίες αλλαγές όμως δε σημαίνουν περικοπές. Και σε αυτή την κατεύθυνση πρέπει να δώσουμε τη μάχη για να πείσουμε τον ελληνικό λαό.

Συντρόφισσες , σύντροφοι

Οι επόμενοι μήνες είναι οι πιο κρίσιμοι στην πρόσφατη ιστορική μας διαδρομή. Ως στελέχη του ΠΑΣΟΚ οφείλουμε να υπηρετήσουμε την εθνική προσπάθεια συλλογικά, καθολικά, ενωτικά. Οποιαδήποτε επιτυχία αντανακλά σε όλους μας οποιαδήποτε αποτυχία επιμερίζεται σε όλους μας.

Η εθνική συνείδηση επιτάσσει τη μέγιστη δυνατή συμβολή όλων μας στην προσπάθεια επιβίωσης και σωτηρίας. Η ηθική της παράταξης επιβάλλει την ειλικρινή στήριξη όλων των στελεχών μας σε αυτή την προσπάθεια.

Στο δρόμο προς τις εθνικές εκλογές θα κριθούμε αυστηρά από τους πολίτες. Να δώσουμε αυτή τη μάχη, με όρους εθνικής ασφάλειας, με συνέπεια, ειλικρίνεια και πίστη στη νέα Ελλάδα που θέλουμε. Και είναι σίγουρο ότι αν τη δώσουμε όλοι μαζί και ουσιαστικά αυτή τη μάχη η προοπτική θα είναι ελπιδοφόρα.